Egipt boryka się z czwartą falą pandemii koronawirusa. Liczba nowych infekcji stale rośnie a władze wprowadzają kolejne obostrzenia. Najpierw zamknęły uczelnie przed niezaszczepionymi studentami, potem zakazały urzędnikom bez szczepienia pojawiania się w miejscach pracy. Od 1 grudnia zakaz ten obejmuje każdego Egipcjanina – nie masz szczepienia? Do urzędu nie wejdziesz. Rząd postawił sobie za cel zaszczepienie 40 proc, liczącej ok. 100 mln ludzi, populacji Egiptu, problem w tym, że akcja szczepień nie idzie tak szybko, jak powinna. 

W połowie listopada wszedł w życie zakaz wpuszczania do biur pracowników sektora publicznego, jeśli nie są zaszczepieni i nie sprawdzeni pod kątem COVID-19. Ci niezaszczepieni muszą co tydzień przesyłać przełożonym test PCR. Nowe prawo zwiększyło liczbę zapisów na szczepienia, niewystarczająco jednak – wielu urzędników postanowiło nadal pracować zdalnie. Nie mówiąc już o tym, że nie wszystkie instytucje faktycznie egzekwowały konieczność przedstawiania dowodu zdrowia lub szczepienia. To jednak nie wszystko. Od 1 grudnia progu urzędów i budynków rządowych nie przekroczy żaden niezaszczepiony Egipcjanin. Jedyną możliwością obejścia tego przepisu jest okazanie negatywnego testu PCR. Albo…przyjęcie szczepionki, rzecz jasna. Odbyte szczepienie skutkuje wydaniem zaświadczenia, na mocy którego Egipcjanin będzie mógł bez problemu pojawić się w urzędzie.

Od początku pandemii w Egipcie odnotowano ponad 361 tys. zakażeń i ponad 20 tys. zgonów na skutek zakażenia koronawirusem. Obecnie, codziennie zgłaszanych jest średnio 908 nowych przypadków. W piątek, 3 grudnia, Egipt odnotował 933 nowe infekcje i 49 zgonów. To oficjalne dane, zdaniem ekspertów nie do końca jednak wiarygodne – nie zawierają bowiem wyników z testów z prywatnych laboratoriów, nie mówiąc już o ograniczonym testowaniu w ogóle. A co ze szczepieniami? Dobrze to nie wygląda – do tej pory Egipcjanom podano ponad 39,9 mln dawek, co brzmi imponująco, ale…tylko brzmi. W rzeczywistości przekłada się to bowiem na nieco ponad 15 mln osób zaszczepionych dwiema dawkami – co stanowi niespełna 15 proc. populacji. Jedną dawkę otrzymało 27 mln osób. Liczby te oznaczają, że pod względem szczepień Egipt pozostaje w tyle za większością krajów Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Dla porównania: Iran w pełni zaszczepił ok. 40 proc. swojej liczącej 85 mln osób populacji. Zjednoczone Emiraty Arabskie, Arabia Saudyjska, Bahrajn, Maroko i Oman natomiast zaszczepiły w pełni ponad połowę ludności.

Egipt otrzymał miliony szczepionek za pośrednictwem globalnej placówki COVAX i darowizn dwustronnych, sam produkuje natomiast chińską szczepionkę Sinovac. W listopadzie rząd poinformował, że rozpoczyna badania kliniczne nad opracowaną w Egipcie szczepionką o nazwie Covi Vax. Egipski resort zdrowia nie ukrywa, że wykorzystał 38 milionów z 72 milionów dostępnych dawek. Przyznaje też, z podziwu godną szczerością, że liczba zaszczepionych osób, przy tej podaży szczepionek, powinna być zdecydowanie wyższa. Co może być problemem? Choćby system internetowej rejestracji, który ewidentnie zawodzi – wielu chętnych na szczepienie mówiło w mediach, także społecznościowych, że mimo iż zarejestrowali się wiele miesięcy temu, nie dostali potwierdzenia. Bez wcześniejszego zapisu online zaszczepić się można wyłącznie w ośrodkach młodzieżowych w całym kraju – opcja ta, otwarta w końcu września, ma na celu zachęcenie do szczepień i odciążenie szpitali i jednostek służby zdrowia. Szczepienie można otrzymać w jednym z 270 ośrodków młodzieżowych. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że od października obowiązuje też zakaz wchodzenia na uczelnie i do akademików uniwersyteckich bez zaświadczenia o odbyciu szczepienia. 

Wygląda na to, że Egipt nie da rady wykonać zalecenia WHO, jakim jest zaszczepienie 40 mln ludzi do końca 2021 roku. Resort zdrowia patrzy jednak na sytuację optymistycznie, zapewniając, że plan ten zostanie zrealizowany. Trudno stwierdzić, czy optymizm ten jest uzasadniony, niewątpliwie władze zintensyfikowały jednak akcję szczepień podczas czwartej fali pandemii. Stale organizuje nowe punkty szczepień, lokalizowane w centrach handlowych na stacjach kolejowych i stacjach metra. Punkty te zostały otwarte w połowie listopada – przy pierwszym z nich, zlokalizowanym na stacji metra Sadat w Kairze, jeszcze przed otwarciem zebrał się tłum chętnych. Niektórzy pospiesznie zarejestrowali się na rządowej stronie internetowej, inni wpisywali swoje nazwiska na odręcznie sporządzoną listę. Zwykle obywatele, którzy zarejestrują się na stronie, muszą poczekać na wiadomość z potwierdzeniem, aby udać się do punktu szczepień, nie dotyczy to jednak punktów doraźnych. Z możliwości szczepienia na stacji Sadat skorzystały osoby, które bez powodzenia próbowały przejść rejestrację internetową, a także ci mniej chętni do przyjęcia szczepionki a zmuszeni do tego przez nowe obostrzenia. Lokalne media pisały m.in. o studentach nie wpuszczonych na uczelnię z powodu braku zaświadczenia o szczepieniu. Egipt to jednak nie tylko duże miasta ze stacjami metra i galeriami handlowymi. To również wsie i małe miasteczka, w których dostęp do opieki zdrowotnej bywa mocno utrudniony. Z myślą o tych rejonach kraju resort zdrowia zorganizował jednostki mobilne, których zadaniem jest dotarcie na najgłębszą prowincję. Czy faktycznie na nią docierają? Na razie zbyt wcześnie, by jednoznacznie stwierdzić, działają bowiem od zaledwie kilku tygodni. 

W sobotę, 4 grudnia, Khaled Abdel Ghaffar, pełniący obowiązki ministra zdrowia, potwierdził, że jak dotąd w Egipcie nie wykryto żadnych przypadków nowego wariantu koronawirusa Omicron. Pojawiły się pogłoski o trzech zarażonych tym wariantem osobach – dwie miały przylecieć z Etiopii, jedna z RPA, polityk stanowczo im jednak zaprzeczył. Mimo to, rząd wprowadził dodatkowe obostrzenia m.in. szybkie testy na Covid-19 dla osób przylatujących do Egiptu z RPA, Lesotho, Botswany, Zimbabwe, Mozambiku, Namibii i Eswatini. W przypadku pozytywnego wyniku pasażer ma być odsyłany tym samym samolotem lub poddawany kwarantannie. 

Blanka Katarzyna Dżugaj