Barszcz z uszkami, pasterka, Kevin sam w domu…Tradycji świątecznych, tych religijnych i – paradoksalnie – świeckich, dawnych i zupełnie nowych nie brakuje w naszej kulturze. Często postrzegamy polskie tradycje jako uniwersalne. A zupełnie takie być nie muszą. Prezentujemy pięć okołoświątecznych tradycji z różnych zakątków Azji, które warto znać, a może nawet przytoczyć jako ciekawostkę w…
Kategoria: Kultura i społeczeństwa
Człowiek, który dał światu rytm: Zakir Hussain (1951-2024)
W poniedziałek 15 grudnia zmarł w USA Zakir Hussain, jeden z najwybitniejszych muzyków indyjskich, wirtuoz tabli, reprezentant indyjskiej muzyki klasycznej i muzyczny eksperymentator. Miał 73 lata. Otwierał – wraz z Ravi Shankarem – świat zachodni na indyjską muzykę klasyczną, by ostatecznie stać się legendą już nie tylko muzyki indyjskiej, ale i światowego dziedzictwa muzycznego w…
Kobiety i K-pop przeciwko dyktaturze – antyprezydenckie protesty w Korei Południowej
Młode kobiety zdominowały antyprezydenckie protesty w Korei Południowej. Nic dziwnego, Yoon Suk-yeol naraził się dwudziesto- i trzydziestolatkom już w czasie kampanii wyborczej. Obwiniał feminizm za niski wskaźnik urodzeń oraz twierdził, że uniemożliwia on zdrowe relacje między mężczyznami i kobietami. Wyścig o fotel głowy państwa zaostrzył rozdźwięk między płciami w Korei Południowej. Protesty wybuchły 3 grudnia,…
Zaḡruda – dźwięk kobiecej radości
Trwała ponad pół wieku a upadła w niespełna dwa tygodnie. Dyktatura Baszszara al-Asada przechodzi do historii, Syryjczycy świętują a nad roztańczonymi tłumami unosi się specyficzny, niezwykły dźwięk – zaḡruda, czyli kobiece “trelowanie”. Zaḡruda ((l.mn. zagarid – zaḡārid) to dźwięk wydawany przez bliskowschodnie kobiety – prawdopodobnie będący pozostałością pustynnych zwyczajów jeszcze z czasów przedmuzułmańskich, a może…
Japonki przebijają szklany sufit? Coraz więcej kobiet na stanowiskach kierowniczych
Jest lepiej: od 1990 roku odsetek Japonek na stanowiskach kierowniczych niemal się podwoił. Niestety, ranking startował z bardzo niskiego pułapu i mówiąc o tej kwestii wciąż używamy cyfr, a nie liczb. W ostatnich latach liczba pracujących Japonek istotnie wzrosła – w 2014 roku odsetek kobiet czynnych zawodowo wynosił 47,6 proc., w 2023 natomiast 53,6 proc….
Wiwaha Pańcami – hinduskie święto upamiętniające boskie zaślubiny
Święto świateł – Diwali, święto kolorów – Holi i… to by było na tyle, gdy mowa o powszechnie kojarzonych świętach hinduizmu. Od dawna staramy się udowadniać, że hinduski kalendarz świąteczny jest – między innymi ze względu na różnorodność tradycji w obrębie samego hinduizmu – niesamowicie rozbudowany i złożony. Jednym z mniej znanych świąt jest celebrowane…
Jak sobie radzić z odmiennością – rzecz o psychologii międzykulturowej
Ludzie są różni – trudno o większy truizm. Nieczęsto jednak zastanawiamy się na czym te różnice polegają, z czego wynikają i w jakim stopniu przekładają się one na nasze życie. Przyjęło się myśleć, że naturę ludzką opisuje dziś psychologia – nauka, która zastąpiła w tej funkcji filozofię. Co więcej, psychologia dla wielu osób dziś pełni…
Od zwycięstwa i pokoju do zagłady i zapomnienia. O symbolice drzewa oliwnego i oliwki
Wśród roślin, które ukształtowały cywilizacje Bliskiego Wschodu i Europy jedna ma znaczenie szczególne. Gospodarcze, ale też kulturowe i symboliczne. Dziś obchodzimy Światowy Dzień Drzewa Oliwnego. To świetna okazja, by w ramach cyklu o niezwykłych roślinach i ich kulturowej i religijnej symbolice przyjrzeć się właśnie znaczeniu drzew oliwnych i oliwek. Początki uprawy drzewa oliwnego giną w…
Stanley Kwan: feminista z Pachnącego Portu
Stanley Kwan to twórca, który od początku kariery sytuował się poza głównym nurtem hongkońskiego przemysłu filmowego. Uchodzi za największego feministę wśród reżyserów z Pachnącego Portu, a w jego filmach pojawiają się wielkie gwiazdy – między innymi Maggie Cheung, Anita Mui, Leslie Cheung, Chow Yun-fat czy Tony Leung. Na 18. Pięciu Smakach widzowie będą mogli obejrzeć…
Kino w pięciu smakach: 18. edycja Azjatyckiego Festiwalu Filmowego
Środowisko w roli głównej, filmowy portret największej metropolii świata i odrestaurowana klasyka – ruszyła 18. edycja Azjatyckiego Festiwalu Filmowego. Uczta dla kinomanów w pięciu przepysznych smakach. Pamiętam skromne ulotki na korytarzach Wydziału Orientalistycznego UW – ładnie wydane, ale reklamujące raptem kilka filmów. Mały, kameralny festiwal – w sam raz na ówczesne zainteresowanie kinem azjatyckim w…
Kulturazja 